Kościół parafialny drewniany pw. św. Michała Archanioła zbudowany w 1884 r. przez wiernych w tajemnicy przed ówczesną władzą państwową, w czasie budowy kościoła nie było w parafii księdza. Kościół został pobłogosławiony w 1884 r. Plebania drewniana, prawdopodobnie wybudowana na przełomie XIX i XX w.

W 1905r. został kupiony drewniany kościół z parafii Czarnia k. Myszyńca. Kościół ten pw. Trójcy Przenajświętszej został zbudowany w Parciakach w kształcie krzyża z czterema przybudówkami w latach 1905-1909. W latach 1956-1957 boczne kaplice wraz z przybudówkami rozebrano i postawiono ściany ciągłe, a całą budowlę pokryto jednostajnym dachem. Plebania murowana, wybudowana w latach 1989-1997.

Kościół drewniany pw. Najświętszego Serca Jezusowego został zbudowany przez mieszkańców Olszewki. Pobłogosławiony 31.07.1922 r. przez Abpa A. J. Nowowiejskiego. Początkowo kościół w Olszewce był obsługiwany przez duszpasterza z Parciak. Od 16.07.1959 r. w Olszewce zamieszkał ksiądz na stałe. W latach 1996-2000 został przeprowadzony remont kościoła.Plebania murowana, wybudowana w 1937r.

Kościół pw. Ducha Świętego w Kadzidle 

Kościół w stylu neobarokowym z 1883 roku, z liczącym ponad 300 lat renesansowym ołtarzem głównym, przeniesionym z bazyliki w Kodniu, ze wspaniałymi malowidłami oraz dużymi muszlami z Morza Śródziemnego, służącymi jako kropielnice przy wejściu głównym. Kościół konsekrowany w 1887 r. przez Biskupa H. Kossowskiego z Płocka. Plebania murowana wybudowana w latach 1887-1889, wpisana do rejestru zabytków.

Drewniany kościół wybudowany w Kadzidle w 1781 roku, przeniesiony pod koniec XIX wieku do Dąbrówki. Na fundamentach starego kościoła w Kadzidle stoi obecnie plebania.

Jest to kościół drewniany w stylu kurpiowskim. Zbudowany przez miejscowych cieśli w latach 1876 - 1882 na miejscu dawnej (wzniesionej w 1789 roku) drewnianej kaplicy. Obok kościoła stoi drewniana dzwonnica o wysokości 20m i plebania drewniana zbudowana w 1880 roku.

Neogotycki, pięcionawowy kościół z dwiema wieżami zbudowany w latach 1909-1922, nazywany jest „Katedrą Kurpiowską”. To jeden z największych kościołów na Mazowszu. Wystrój wnętrza nawiązuje do lokalnych tradycji. W latach 1995-2000 kościół został wyremontowany i odnowiony. Dekretem Biskupa łomżyńskiego Stanisława Stefanka od 01.04.1999 r. podniesiony do godności kościoła kolegiackiego, przy którym została erygowana Kapituła Kolegiacka Trójcy Przenajświętszej. 9 listopada 2013r. kościół parafialny w Myszyńcu został podniesiony przez Ojca Świętego Franciszka do godności Bazyliki Mniejszej. Dzwonnica jest najstarszą budowlą sakralną na Kurpiach. Budowla wzniesiona w stylu gotyckim, w połowie XVIII w. Obecnie pełni funkcję kaplicy, w której  wystawiona jest kopia Całunu Turyńskiego, które zostało odsłonięte w Parafii pw. Trójcy Przenajświętszej Myszyńcu wdniu 18 lipca 2013 r.

Młyn został zaprojektowany i wybudowany na drewnianych palach w 1923 roku przez mieszkańca Czarnotrzewia,  znajduje się na prywatnej posesji.

Oddział: Zagroda Kurpiowska w Kadzidle
Zagroda Kurpiowska w Kadzidle to niewielkie muzeum typu skansenowskiego, usytuowane przy Trasie Mazurskiej. Oferta: warsztaty etnograficzne, spotkania z twórcami ludowymi, ogniska dla wycieczek; poczęstunek z potraw kuchni regionalnej.

Muzeum Kurpiowskie w Wachu 

Muzeum Kurpiowskie w Wachu jest placówką założoną i prowadzoną przez  Zdzisława i Laurę Bziukiewicz. Działa  przy gospodarstwie agroturystycznym U Bursztyna. W muzeum zgromadzone są przedmioty pochodzące z Kurpi Zielonych, obrazujące dawną materialną kulturę tego regionu. Najstarsze eksponaty pochodzą z  końca XVIII wieku a najmłodsze z lat 70-tych XX wieku. Liczba eksponatów przekroczyła już 3 tysiące i stale rośnie, gdyż właściciele ciągle starają się ocalić przed zniszczeniem pozostałe resztki dawnej kultury, odkupując je od ich właścicieli. Oferta: warsztaty i lekcje muzealne (m.in. kopanie i obróbka bursztynu, wyroby kwiatów z bibuły, kart pocztówkowych  i okolicznościowych, koronki frywolitki, palm wielkanocnych, pisanek wielkanocnych, wiejskich zabawek, biżuterii, czesanie, międlenie i tkanie z lnu), zielarstwo ludowe, zapoznanie się z historią Kurpi Zielonych i gwarą kurpiowską, warsztaty kulinarne - kuchnia kurpiowska.

Ośrodek Etnograficzny dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego Kurpiów w Lelisie działa przy Gminnym Ośrodku Kulturalno-Oświatowym

W Ośrodku można obejrzeć wystawy, które wizualizują życie dawnych Kurpiów oraz świat puszczańskiej przyrody. Zgromadzono dziedzictwo kultury materialnej ,w sumie ponad 1500 eksponatów.

Kompleks Sportowo-rekreacyjny „Kurpiowska Kraina” nad zbiornikiem wodnym „Wykrot” 
Obiekt obejmuje m.in. karczmę, amfiteatr, budki piknikowo-jarmarczne, tor kartingowy, kompleks kempingowy, kompleks sportowy, place zabaw dla dzieci. Na wyposażeniu kompleksu są: kajaki, rowery wodne, łódki, canoe oraz rowery górskie.

Budowla z 1928 r. + Zabytkowy park dworski o powierzchni 7ha w Przystani

Drewniany dwór nawiązuje do architektury późnobarokowych dworków polskich. Powierzchnia wynosi 366m2. Ma charakter zabytkowy, obecnie pełni także funkcje szkoły podstawowej, a w sezonie letnim noclegowni dla turystów.

Obszar Natura 2000 Doliny Omulwi i Płodownicy – Obszar specjalnej ochrony Ptaków. Omulew – rzeka o naturalnym,pierwotnym charakterze, meandrujące koryto, liczne starorzecza, zakrzaczenia i otaczające je podmokłe łąki. Płodownica o bardziej „cywilizowanym"  obliczu, płynąca spokojnie wśród rozległych kompleksów łąk. Zachowane rozległe, największe w regionie torfowiska niskie. Można tu spotkać prawie wszystkie gatunki ptaków wodnobłotnych występujących na terenie Polski. 

Rezerwat Przyrody – Czarnia – leśny rezerwat przyrody założony celem ochrony świeżeg naturalnego pochodzenia, położonego w Puszczy Kurpiowskiej.

Rezerwat Przyrody – Surowe – leśny rezerwat przyrody utworzony w 1964 r. w celu  zachowania dla potomnych ze względów naukowych i dydaktycznych fragmentu boru świerkowo-sosnowego pochodzenia naturalnego, stanowiącego resztę dawnej Puszczy Myszynieckiej.

Rezerwat Karaska – rezerwat przyrody utworzony w 2001 r. Celem ochrony jest zachowanie torfowiska wysokiego z typowo wykształconą florą i fauną.

Rezerwat Podgórze – rezerwat przyrody utworzony w 1987 r. Celem ochrony jest zachowanie fragmentu Puszczy Kurpiowskiej z naturalnymi drzewostanami świerkowo-sosnowymi.

Rezerwat przyrody „Olsy Płoszyckie” położony  w północno-wschodniej części gminy Lelis, w obrębie geodezyjnym  miejscowości Długi Kąt, niedaleko wsi Płoszyce.

Funkcją rezerwatu jest ochrona dobrze zachowanego kompleksu olsów położonych w dolinie rzeki Rozogi, wykazującego wysokie walory faunistyczne i florystyczne.

Torfowisko Serafin położone jest wśród lasów Puszczy Zielonej. Rezerwat Torfowisko Serafin zajmuje 184,92 ha powierzchni. W większości jest to bagno.  Dokumentacja przyrodnicza rezerwatu została sporządzona w roku 1995, w roku następnym opracowano projekt ścieżki przyrodniczej, a w latach 1997-1998 zbudowano kładkę wchodzącą w głąb bagna, wraz z tablicami informacyjnymi zawierającymi opisy roślin i zwierząt, wieżę widokową i parking.

Pomnik oddziałów Powstania Styczniowego (1863r.), które pod dowództwem gen. Zygmunta Padlewskiego stoczyły bitwę z wojskami carskimi. Pomnik  znajduję się przy drodze nr 614 z Myszyńca w kierunku Chorzel.

---

Cmentarz wojenny z I wojny światowej w Majku. Pochowani są na nim żołnierze niemieccy i rosyjscy w liczbie około 400, choć są i źródła, które mówią o około 2000. 

---

Pomnik Brata Zenona Misjonarza Japonii - Ku pamięci wielkiego Polaka – Kurpia – Czarnia
Zenon Żebrowski urodził się na Kurpiach w Surowem, niedaleko Czarni. Do Japonii przybył 24 kwietnia 1930 roku wraz z ojcem Maksymilianem Kolbe, któremu pomagał w zakładaniu polskiej misji katolickiej w Nagasaki. Do końca swego życia (zm. w 1982 roku) nie ustawał w niesieniu pomocy biednym i bezdomnym. Jego niestrudzona praca na rzecz potrzebujących pomocy spotkały się z ogromnym uznaniem i szacunkiem Japończyków. W 1969 roku został odznaczony Orderem Świętego Skarbu, a w 1979 roku w Shizuoka wzniesiono upamiętniający jego działalność posąg, autorstwa Adolfa Ryszki i TogashiHajime.

---

Pomnik upamiętniający wywiezienie przez Niemców ponad 100 mężczyzn z Bandyś do obozu koncentracyjnego w Sztutowie za udzielaną pomoc partyzantom w czasie II wojny światowej –Bandysie.

---

Cmentarz wojenny z okresu I wojny światowej w Jednorożcu - jest największym cmentarzem na Mazowszu. Spoczywa tam 3584 żołnierzy niemieckich i rosyjskich, w większości nieznanych i niepodpisanych. Cmentarz znajduje się na skraju lasu przy zakończeniu ulicy Długiej po prawej stronie w kierunku na Skierkowiznę. Obiekt w kształcie prostokąta, składa się z dwóch tarasów. Na cmentarzu pochowano żołnierzy ekshumowanych z mniejszych okolicznych cmentarzy.