Bazylika Mniejsza w Myszyńcu
Rys historyczny parafii
Neogotycki, pięcionawowy
kościół z dwiema wieżami zbudowany w latach 1909-1922, nazywany jest „Katedrą Kurpiowską”. To jeden
z największych kościołów na Mazowszu. Wystrój wnętrza nawiązuje do lokalnych tradycji. W latach
1995-2000 kościół został wyremontowany i odnowiony. Dekretem Biskupa łomżyńskiego Stanisława
Stefanka od 01.04.1999 r. podniesiony do godności kościoła kolegiackiego, przy którym została
erygowana Kapituła Kolegiacka Trójcy Przenajświętszej. 9 listopada 2013r. kościół parafialny w
Myszyńcu został podniesiony przez Ojca Świętego Franciszka do godności Bazyliki Mniejszej. Dzwonnica
jest najstarszą budowlą sakralną na Kurpiach. Budowla wzniesiona w stylu gotyckim, w połowie XVIII
w. Obecnie pełni funkcję kaplicy, w której wystawiona jest kopia Całunu Turyńskiego, które
zostało odsłonięte w Parafii pw. Trójcy Przenajświętszej Myszyńcu w dniu 18 lipca 2013
r.
Losy kościoła myszynieckiego, wokół którego koncentrowało się życie
osady, były niezwykle burzliwe. Był on wielokrotnie przebudowywany, ulegał też częstym zniszczeniom.
Najtragiczniejszy był dla niego rok 1708, kiedy to został całkowicie spalony przez Szwedów, pomimo
że - jak mówią niektóre źródła, a przede wszystkim legenda - Kurpie pokonali wówczas wojska Karola
XII właśnie pod Myszyńcem, na Kopańskim Moście. Nastrój tego przygodowego zdarzenia zachował się w
krążącej później przyśpiewce:
Na Kopańskim Moście
Stali dziwni
goście
I fuzyje mieli
O tym nie wiedzieli
Że Kurpie też mają
I tęgo strzelają
Choć Myszyniec
płonie
Od rzuconej drzazgi
My na swym zagonie
Zbijem was na miazgi…
Dalsze dzieje kościoła są
niejasne. Jedne źródła mówią, że został odbudowany od razu po spaleniu, inne, że dopiero w kilka lat
później. Wiadomo na pewno, że najważniejszą rolę w odbudowie odegrał starosta ostrołęcki Jan Kos. W
1774 r. kościół stał się kościołem parafialnym duchowieństwa świeckiego, a w jego pobliżu
starostowie ostrołęccy założyli osadę zwaną Myszyniec Nowy, odgrodzony parkanem od Myszyńca
kościelnego, czyli Poświętnego. Obie osady przez blisko 20 lat konkurowały ze sobą, a połączyły się
dopiero w 1791 r.
Źródło: http://www.imagis.home.pl/imagis_new/portal/kurpie11/index.php?go=start&cat=30&article=279; turystyka.mapgo.pl